ایمنی آتش مقابله و پیشگیری از آتش سوزی می باشد. آتش سوزی عبارتی است که شامل ایجاد حریق به وسیله مواد آتش زا صورت میگیرد. آتش سوزی به صورت خواسته یا ناخواسته صورت میگیرد. زمانی که این اتفاق از کنترل خارج بشود بسیار مخاطره آمیز می شود. بنابراین ایمنی در آتش سوزی یکی از نکات پر اهمیتی می باشد تا از بروز تلفات جانی و مالی زیاد جلوگیری نماییم. آتش سوزی در مکان های صنعتی می تواند بسیار محتمل تر از منزل باشد. گرچه آتش سوزی در منزل نیز می تواند به دلیل سهل انگاری صورت بگیرد.
پیشگیری از آتش سوزی در مکان های صنعتی اهمیت بیشتری دارد. زیرا به دلیل وجود مواد آتش زا و دستگاه های صنعتی و وجود جرقه و آتش امکان ایجاد حریق بیشتر می شود. آشنایی با اچ اس ای HSE و قوانین مرتبط به آن کمک شایانی به جلوگیری از بروز این اتفاق می کند. در این مقاله قصد داریم تا شمارو با ایمنی آتش آشنا بسازیم.
آتش سوزی چیست؟
این اتفاق یکی از بلایایی می باشد که از قدیم انسان ها را درگیر خود کرده است. و زمانی مخاطره آمیز می شود که از کنترل خارج بشود. آتش سوزی می تواند جان انسان ها و سرمایه آنها را به خطر بیاندازد. این اتفاق با نور، حرارت و دود شدید همراه می باشد. جهت وقوع حریق مواد آتش زا، اکسیژن و حرارت نیاز می باشد. شکل گیری حریق بر اساس نوع مواد سوختنی شامل دسته بندی زیر می باشند.
- آتش سوزی نوع A: اینو گره از آتش سوزی توسط مواد خشک مانند کاغذ و چوب و موارد مشابه شکل میگیرد.
- آتش سوزی نوع B: این گروه از آتش سوزی توسط مواد مایع مشتعلی مانند بنزین و نفت صورت میگیرد.
- آتش سوزی نوع C: این گروه از آتش سوزی توسط جریان الکتریسیته رخ می دهد.
- آتش سوزی نوع D: این گروه از آتش سوزی شامل فلزاتی همچون منیزیم، سدیم و پتاسیم رخ می دهد.
- آتش سوزی نوع K: این گروه از آتش سوزی به دلیل مواد آشپرخانه ای مانند روغن می باشد.
همانطور که گفته شد عوامل ایجاد آتش سوزی شامل یک مثلث می باشد. این مثلث دارای اکسیژن، حرارت و ماده سوختنی می باشد. ماده سوختنی شامل هر گونه ماده خشک، مایع و گاز می باشد. مورد بعدی وجود اکسیژن می باشد که در صورت کمبود آن باعث ایجاد دود می کند. اکسیژن مورد نیاز برای آتش سوزی حدود ۱۵ درصد می باشد. از دیگر عوامل مورد نیاز ایجاد حریق حرارت می باشد. این حرارت می تواند به صورت شعله یا جسم داغی باشد. در ایمنی آتش باید این نکات را در نظر بگیریم. هم اکنون با دانستن عوامل آتش سوزی در ادامه به نحوه برخورد با این حادثه می پردازیم. با صنف ایمنی در این مقاله همراه باشید.
نکات ایمنی جهت پیشگیرری از آتش سوزی
جهت پیشگیری از بروز آتش افراد در کارخانجات، کارگاه ها و حتی منازل باید نکات ایمنی مناسب را رعایت کنند. همیشه پیشگیری، قبل از انجام هر کاری اهمیت دارد. بنابراین در ادامه به نکاتی خواهیم پرداخت که با رعایت آنها از بروز اتفاقات ناگوار می توانید جلوگیری کنید. اتفاق همیشه در کمین است بنابراین به عوامل پیشگیرانه اهمیت بدهید.
- از تجهیزات اطفاء حریق استفاده کنید. که در مقاله انواع کپسول های آتش نشانی به آنها اشاره نمودیم.
- مسیر عبور و مرور و فرار جهت تردد خالی و تمیز باشد.
-
هیچوقت مواد آتش زای خشک و یا مایع را کنار حرارت مانند بخاری قرار ندهید.
-
زباله های خشک و مقابل اشتعال را مرتباً تخلیه نمایید.
-
مایعات و گاز های قابل اشتعال را در مکانی دور از حرارت و در ظروف و بسته های مناسب خود نگه داری نمایید.
-
حتماً از کلاه ایمنی مناسب استفاده نمایید. کاربردهای کلاه ایمنی متفاوت می باشد و باید بدانید از چه کلاهی برای چه شغل و مکانی استفاده می کنید.
-
درب مایعات قابل اشتعال را بعد از استفاده به خوبی ببندید.
-
از سیگار کشیدن از جاییکه مواد قابل اشتعال وجود دارد خودداری نمایید.
-
حتماً از لباس کار مناسب استفاده نمایید. در این زمینه آشنایی با استانداردهای لباس کار مناسب یکی از الزامات می باشد.
-
زمانی که از تجهیزات برقی استفاده نمیکنید آنها را خاموش نمایید.
-
از کفش های کار مناسب شغل خود استفاده نمایید تا در هنگام آتش سوزی از پای شما محافظت نماید. در این مورد می توانید از مقاله “کفش ایمنی مناسب را چگونه انتخاب کنیم؟” استفاده نمایید.
- در ایمنی آتش مکان هایی که نیاز به جوشکاری دارد را باید تمیز و عاری از هر گونه مواد قابل اشتعالی بکنید.
-
وسایل سرمایشی و گرمایشی را دائماً چک نمایید و در طول زمان مناسب آنها را توسط متخصیصین سرویس نمایید.
انواع خاموش کننده های آتش
در ایمنی آتش با توجه به مواد اولیه ایجاد حریق هر خاموش کننده متفاوت می باشد. برای هر آتش سوزی باید بدانیم که از کدام کپسول استفاده نماییم. استفاده از کپسول مناسب ما را به سوی نتیجه بهتر سوق می دهد. پیشتر در مقاله انواع کپسول اتش نشانی به طور کامل با انواع خاموش کننده ها آشنا شدیم. کپسول های اتش نشانی در شش کلاس تقسیم بندی می شود که شامل کلاس های A, B, C, D, E, F می باشد. هر کدام از این کپسول ها برای موادی مانند جامدات، مایعات و گازها مناسب می باشد و باید از هر کدام در مکان مناسب استفاده بشود.
همچنین خاموش کننده های آتش نشانی دارای مواد متفاوتی می باشد. همین مورد باعث می شود که استفاده از آنها متفاوت باشد. این مواد در کپسول ها به مواد شیمیایی خیس، بیورسال، فوم، آب و گاز، CO2 و پودری تقسیم می شود. به عنوان مثال کپسول های بیورسال برای مواد خشک و مواد مایع مانند بنزین استفاده می شود و برای محیط زیست آسیبی ندارد. جهت خرید بهترین نوع کپسول می توانید از قسمت رسته لوازم ایمنی استفاده نمایید.
جنبه های ایمنی آتش
ایمنی آتش از دو جنبه قابل بررسی می باشد که یکی فعال و دیگری منفعل می باشد. در جنبه منفعل تهیه تجهیزات جلوگیری از آتش یک الزام می باشد که باید هر شخصی آن را مد نظر قرار بدهد. در بخش منفعل ایمنی آتش معمولاً از زمان ساخت سازه شروع می شود. سازه باید به شکلی ساخته بشود که از انتشار حریق جلوگیری نماید. در جنبه فعال باید تجهیزات مقابله با آتش یا حریق را بررسی نماییم. در این حالت باید سنسورهای شناسایی آتش، کپسول آتش نشانی و نیروهای امداد را در نظر بگیریم. جهت تعریف این موارد و اجرای آن می توانید از اصناف مورد تایید صنف ایمنی که تحت نظارت متخصصین هیئت مدیره اتحادیه ایمنی می باشد مشاوره بگیرید.