بسیاری از مشاغل وجود دارند که در ارتفاع مشغول به فعالیت می باشند. افراد مشغول در این کارهمیشه در معرض خطر سقوط قرار دارند. جهت کاهش این خطر باید نکات ایمنی کار در ارتفاع را رعایت نمود. کار در ارتفاع مانند دیگر مشاغل جهت حفط ایمنی دارای نکات ایمنی می باشند تا از سلامت کارکنان اطمینان حاصل شود. در این شغل در صورت رعایت نکردن موارد ایمنی و حفاظتی به دلیل وجود ارتفاع موجب ایجاد خطراتی همچون شکستگی، نقص عضو و حتی به خطر افتادن جان افراد می شود.
طبق قوانین ایمنی کار تمامی مشاغل باید از قوانین ایمنی و حفاظتی تبعیت کنند. کار در ارتفاع چه به صورت معمولی باشد و چه برای انجام کاری خاص باید نکات ایمنی را در آن رعایت نمود. این نکات برای حفظ سلامت و جان افراد می باشد. ایمنی کار در ارتفاع آنقدر با اهمیت می باشد که چند سال اخیر قوانین مربوط به آن نیز به روز رسانی شده است. برای مرور نکات ایمنی برای کار در ارتفاع همراه اتحادیه ایمنی و آتش باشید.
- آشنایی با کار در ارتفاع
- خطرات ناشی از ارتفاع
- موارد حفاظتی کار در ارتفاع
- نکات ایمنی برای کار در ارتفاع
- نکات ایمنی تجهیزات کار در ارتفاع
- آموزش نکات ایمنی به کارکنان
آشنایی با کار در ارتفاع
کار در ارتفاع می تواند در مشاغل مختلفی وجود داشته باشد. این مشاغل از برق کاری، کار در دکل های نفتی، نصب آنتن های مخابراتی، جوشکاری تا هر شغلی که برای فعالیت در آن نیاز به ارتفاع دارد را شامل می شود. انجام این فعالیت ها به صورت استاندارد باید دارای نکات ایمنی کار در ارتفاع باشد. این شغل به عنوان یکی از حادثه ساز ترین مشاغل در دنیا نیاز به نظارت مداوم دارد. یکی از محیط های کاری که این شغل در آن خطر آفرین می شود کار در ساختمان سازی می باشد.
به طور کلی مشاغلی که در ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتر به بالا فعالیت داشته باشند به عنوان کار در ارتفاع شناخته می شوند. این معیار بر اساس سطح مبنا اندازه گیری می شود. سطح مبنا قسمت زیرین مکانی می باشد که بلندی نسب به آن شکل گرفته است. برای کار در ارتفاع باید از تجهیزات شخصی مانند بند حمایل و طناب ایمنی استفاده نمود. البته ارتفاع صرفاً به فاصله گرفتن از سطح زمین به سمت بالا نمی باشد بلکه چاه های عمیق نیر شامل این شرایط می باشند.
خطرات ناشی از ارتفاع
کار در ارتفاع خود خطرات متفاوتی را شامل می شود. هر کدام از این خطرت نیازمند رعایت موارد ایمنی مخصوص به خود می باشد. یکی از این خطرات سقوط اشیاء از ارتفاع می باشد. این حالت می تواند در شرایطی باشد که شخص در ارتفاع باشد و از ارتفاع بالاتر از آن شی ای سقوط کند. این اشیاء می تواند ابزاری مانند چکش باشد که برخورد آن با بدن به خصوص سر آسیب رسان می باشد. بنابراین جهت رعایت نکات ایمنی کار در ارتفاع می توانید از کلاه ایمنی جهت جلوگیری از این اتفاق استفاده نمایید.
از دیگر خطرات کار در ارتفاع سقوط خود شخص می باشد. شدت صدمات این اتفاق بسته به اندازه ارتفاع متفاوت باشد. سقوط از هر ارتفاعی شامل خطراتی مانند شکستگی و به خطر افتادن جان افراد می شود. جهت جلوگیری از سقوط باید از تجهیزات مخصوصی استفاده نمود. این موارد شامل طناب ایمنی، بند حمایل و کفش ایمنی می باشد. برای اینکه بدانید کفش ایمنی مناسب را چگونه انتخاب کنیم؟ می توانید از مقاله مربوطه استفاده نمایید. علاوه بر این نکات وجود نرده و توری محافظتی نیز به کاهش صدمات بسیار کمک می کند.
موارد حفاظتی کار در ارتفاع
همانطور که اشاره کردیم خطرات ناشی از کار در ارتفاع شامل دو مورد می شود. سقوط اشیاء از ارتفاع و دیگری سقوط افراد از ارتفاع. مورد اول می تواند علاوه بر آسیب به شخص کارگر به دیگر افرادی که در پایین قرار دارند آسیب برساند. دومی نیز بیشترین خطر مورد توجه کارگر می باشد. برای پیشگیری از وقوع این اتفاقات و صدمات باید نکات ایمنی کار در ارتفاع را رعایت نماییم. قسمتی از این نکات که مربوط به موارد ایمنی محیطی می شود، استفاده از نرده و توری در زیر آن می باشد. نرده باعث محدود کردن فضای سقوط می شود و توری جهت جلوگیری از سقوط اشیاء به پایین می شود.
کار در ارتفاع می تواند شامل لبه سقف و دیوار، دکل ها، چاه ها و ساختمان سازی شود. یکی از مواردی که می تواند به عنوان حفاظت ار شخص در ارتفاع باشد استفاده از طناب ایمنی و بند حمایل می باشد. بند حمایل بر روی بدن سوار می شود و قسمت کمر و شانه را به طور کامل پوشش می دهد. این بند حمایل به یک طناب ایمنی متصل شود تا در صورت عدم کنترل کارگر این تجهیزات شخص را در موقعیت حفظ کند. تمامی مشاغلی که به صورت فنی می باشند مانند تراشکاری دارای خطرات منحصر بفردی هستند که نکات ایمنی خاص خود را دارند. جهت مطالعه عوامل رفع خطرات شغل تراشکاری می توانید به مقاله مورد نظر مراجعه نمایید.
نکات ایمنی برای کار در ارتفاع
بعد از شناخت کار در ارتفاع، خطرات و موارد حفاظتی به نکات ایمنی در این شغل می پردازیم. به دلیل اهمیت ویژه نکات ایمنی کار در ارتفاع در این مقاله بارها به آن اشاره نمودیم. به خاطر وجود امنیت کم و فضای محدود حرکتی رعایت نکات ایمنی کار در ارتفاع نیز اهمیت بالایی دارد. با توجه به توضیح مختصر به این نکات پیش از این در ادامه اقدام به توضیحات تکمیلی موارد ایمنی خواهیم نمود.
این نکات مواردی مانند الزمات عمومی که بیشتر شامل تکالیف کارفرما می باشد و همچنین استفاده از تجهیزات محیطی و شخصی است را شامل می شود. طبق قوانین اچ اس ای تمامی مشاغل موظف به رعایت نکات حفاظتی برای کارکنان خود می باشند. در ادامه به نکات مهم جهت استفاده در مشاغلی که در ارتفاع فعالیت دارند اشاره خواهیم نمود.
نکات عمومی کار در ارتفاع
در این مورد بیشتر به تکالیف کارفرما اشاره می شود. کارفرما در هر شغلی موظف به ایجاد فضای ایمن برای کارگران می باشد. این فضای ایمن شامل موارد بیمه و افزایش آرامش خاطر کارگران نیز می شود. در ابتدا باید برای نکات ایمنی کار در ارتفاع محیط را ایمن کرد. این موارد ایمنی در محیط شامل موارد زیر می شود.
- نصب توری
- نصب داربست
- تعبیه نرده محافظتی
- جعبه کمک های اولیه
- رفع نواقص و خرابی تجهیزات حفاظتی
- شناسایی و بررسی خطرات احتمالی
- ممانعت از ورود افراد متفرقه به محیط
- نصب برچسب های حفاظتی
- آموزش و آشنایی با علائم ایمنی کار کارگران
- استفاده از سامانه های محدود کننده در ارتفاع
- رعایت موارد ایمنی وجود برق در ارتفاع
رعایت و پایه ریزی این نکات به ایجاد الگوی ایمنی در کار بسیار کمک می کند. بنابراین کارفرمایان موظف هستند تا این نکات را یک به یک پایه ریزی و طراحی بکنند و نسبت به بازرسی مداوم آن اقدام نمایند. همچنین ممکن است بعضی از این موارد طی مدت زمان دچار نواقصی بشوند که باید به سرعت آنها را رفع نمود. تمامی این موارد منوط به آگاهی کارفرما به قوانین و آشنایی با آنها می باشد.
نکات ایمنی استفاده از نردبان
نردبان به عنوان یکی از اولین تجهیزات کار در ارتفاع می باشد. استفاده از آن شامل نکات ایمنی ای می باشد که حتماً باید نسبت به آنها آگاهی داشته باشیم. نردبان و هر وسله پلکانی که از آن برای بالا رفتن استفاده می شود به دلیل ایجاد ارتفاع شامل نکات ایمنی کار در ارتفاع می شود. رعایت این نکات ایمنی منجر به افزایش ایمنی کار می شود. در ادامه این نکات را با هم بررسی خواهیم کرد.
-
استفاه از نردبان و تجهیزات پلکانی بنا به محیط مورد استفاده متغیر می باشد.
-
استفاده از نردبان در ارتفاع، به عنوان زیر پایی جای تخته، قرارا دادن آن بر سوطح ناپایدار و لغزنده، تکیه گاه فوقانی نا ایمن ممنوع می باشد.
-
باید از سلامت نردبان اطمینان حاصل نمایید.
-
استفاده از نردبان قابل حمل با ارتفاع بیش از ۱۰ متر ممنوع می باشد.
-
عموماً فاصله بین پلکان نردبان بین ۲۵ تا ۳۵ سانتیمتر می باشد.
-
در نردبان های ثابت از محافظ های دور نردبان باید استفاده شود
از نردبان در مشاغل مختلفی به خصوص در ساختمان سازی استفاده می شود. در محیط های ساختمان سازی موارد خطرسازی مانند سطوح لغزنده و سقوط اجسام وجود دارد. بنابراین علاوه بر رعایت نکات ایمنی برای نردبان باید نسبت به نکات ایمنی ساختمان در حال ساخت نیز اقدام شود. نکات ایمنی کاردر ساختمان سازی و شناخت خطرات احتمالی در آن به ایجاد فضای ایمن کمک بیشتری می کند.
نکات ایمنی فضای کار در ارتفاع
جهت انجام فعالیت در ارتفاع فضای کاری ایجاد می شود که باید موارد امنیتی در آنها بررسی بشود. این نکات ایمنی کار در ارتفاع شامل مواردی می شود که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. در اطراف جایگاه باید از حفاظ های ایمنی استفاده نمود و همچنین عرض این جایگاه نباید از شصت سانتیمتر کمتر باشد. در صورت وجود دیوار در جلوئی جایگاه نباید فاصله ای بیش از چهل و پنج سانتیمتر داشته باشد. طناب یا سیمی که جایگاه از آن آویزان می شود باید دارای استاندارد های مورد نظر باشد.
جایگاه کار باید کاملاً تمیز و عاری از مواد لغزنده باشد زیرا امکان سر خوردن از آن افزایش پیدا می کند. در بسیاری از موارد ممکن است این جایگاه بر روی استخر و یا جایی باشد که آب انباشته شده است. در این شرایط باید علاوه نکات ایمنی از جلیقه نجات نیز استفاده شود. نصب قرقره ها و سیم اتصال باید به گونه ای باشد که نیروهای حاصل از اتصال باید به قرقره منتقل بشود. جهت تامین تجهیزات ایمنی خود می توانید از اصناف موررئ تایید صنف ایمنی تهران که در رسته لوازم ایمنی قرار دارند استفاده نمایید.
نکات ایمنی تجهیزات کار در ارتفاع
از دیگر تجهیزات مورد استفاده و اساسی داربست، طناب، سیستم های متوقف کننده، تور ایمنی و بالا بر می باشد. در انتخاب و نوع استفاده این تجهیزات باید نکات ایمنی کار در ارتفاع را در نظر بگیریم تا بهترین کارآیی را داشته باشند. استفاده از این تجهیزات در کنار رعایت نکات ایمنی به فضای کاری ایمن شما بسیار کمک می کند.
-
بالابرها: باید دارای انواع حسگر وزن بار، محدود کننده ارتفاع، حسگر فعال حرکت برای توقف های ضروری باشند. همچنین علاوه بر آن باید از دکمه های اظطراری جهت توقف در زمان مورد نیاز استفاده شود. تعادل این بالابرها از نکات حائز اهمیت می باشد. ضمناً باید از تجمع افراد در زیر بالابرها جلوگیری شود.
-
تور ایمنی: در نصب تور ایمنی باید توجه داشته باشید که بین کارگر و تور هیچگونه مانعی وجود نداشته باشد. باید نسبت به سلامت توری اطمینان حاصل نمایید و از نبود پارگی و سوراخ در آن مطمئن شوید. همچنین بافت این توری باید کاملاً به هم متصل و محکم باشند.
-
داربست: جهت نصب، رفع نواقص و جمع آوری داربست باید توسط افراد مسئول و متخصص انجام پذیرد. از نصب داربست بر روی سوطحی که دارای ناهمواری می باشند خودداری نمایید. داربست ها باید به نوعی انتخاب شوند که تحمل وزن که شامل افراد و مصالح کار می باشند را دارا باشند.
-
سیستم های متوقف کننده: این سیستم با کاهش احتمال سقوط به حفظ ایمنی افراد کمک می کند. از جمله موارد این سیستم طناب ایمنی و بند حمایل می باشد. باید از محکم و سالم بودن این تجهیزات اطمینان حاصل نمایید. همچنین تمامی آنها باید به وسیله بست های محکم به قسمت های مختلف و ایمن بسته شوند. این سیستم های محدود کننده باید نسبت به لباس مورد استفاده نیز بهینه باشد. جهت آشنایی با استانداردهای لباس کار می توانید از مقاله مربوطه استفاده نمایید.
آموزش نکات ایمنی به کارکنان
آموزش در ایمنی یکی از ارکان اصلی در هر شغلی می باشد. در واقع اگر ایمنی به خوبی آموزش داده شود بسیاری از مشکلات حفاظتی حل می شود. این آموزش به کارکنان این آمادگی را می دهد تا در صورت بحران اقدامات لازم را به عمل بیاورد. از دیگر نکات آموزشی نصب تابلو و برچسب های ایمنی می باشد. این علائم به کارگران هشدار های لازم را می دهد تا نسب به وقوع حادثه آمادگی را لازم را دشته باشند. آموزش و رعایت نکات ایمنی کار در ارتفاع باعث کاهش چشمگیری از آسیب های حین کار میشود.
اطلاع رسانی، آموزش و فراهم سازی نکات ایمنی بر عهده کارفرما می باشد. کارفرما با رعایت این نکات علاوه بر کاهش صدمات و ضررهای مالی ناشی از آن باعث افزایش کارآیی شغل خود می شود. زیرا با اطمینان خاطر کارگران از محیط کار و سلامتشان با تمرکز بیشتری مشغول به کار می شوند. امیدواریم با رعایت این نکات ایمنی نسبت به کاهش صدمات کار به خصوص در ارتفاع را کاهش دهید.