بهداشت حرفه ای یکی از مشاغل بسیار مهم در محیط های کاری می باشد. برای اینکه بدانیم بهداشت چرفه ای چیست؟ ابتدا باید نیازها و دلیل وجود این رسته شغلی را بررسی نماییم. بهداشت حرفه ای به سلامت جسمی و روانی کارگران و کارکنان در محیط های کاری می پردازد. این رشته با hse دارای اشتراکاتی می باشد و تفاوت های جزئی نیز دارد که در ادامه مقاله به آنها خواهیم پرداخت. همانطور که در مقالات پیشین به آنها اشاره کردیم امروزه به ایمنی در کار بسیار اهمیت داده می شود و جزء جدایی ناپذیر آن می باشد.

بهداشت و ایمنی در مشاغل به حدی مورد توجه قرار گرفته است که در صورت عدم رعایت نکات مربوطه منجر به تعطیلی کار خواهد شد. بنابراین برای پیشبرد کار مورد نظر باید از واحد های مربوط تایید ایمنی و سلامت کار دریافت شود و در چارت های سازمانی خود از مهندسین hse و بهداشت حرفه ای استفاده شود. هر کدام از عناوین کاری در بهداشت و ایمنی وظایف خاص خود را دارند. دانستن وظایف مهندس بهداشت مانند شرح وظایف کارشناس ایمنی در صنعت دارای اهمیت بالایی می باشد که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.

• رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
• اهمیت بهداشت حرفه ای در مشاغل
• وظایف مهندس بهداشت حرفه ای
• ویژگی های متخصصین بهداشت حرفه ای

رشته مهندسی بهداشت حرفه ای

این رشته به مسائل ایمنی، سلامت و بهداشت کارکنان در محیط های کاری می پردازد. اهمیت این رشته آنقدر بالا می باشد که در تقویم جهانی روز ۷ آوریل را به عنوان روز جهانی بهداشت ایمنی نامگذاری کرده اند. برای پاسخ به سوال بهداشت حرفه ای چیست؟ ابتدا باید با ماهیت این رشته و شغل آشنا شویم. همانطور که اشاره کردیم این رشته به صورت آکادمیک در دانشگاه ها تدریس می شود و دانش آموختگان این رشته می توانند به عنوان مهندس بهداشت حرفه ای در مراکز مختلف مشغول به کار شوند.

مهندسی بهداشت حرفه ای یا Occupational Health Engineer خود دارای زیر شاخه های متفاوتی می باشد که به صورت تخصصی تر به مسائل ایمنی کار می پردازند. این رشته در مقاطع بالاتر شامل بخش های تخصصی تری هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

• فیزیولوژی
• سم شناسی محیط
• ارگونومی
• آموزش پزشکی
• رفاه اجتماعی
• مدیریت سلامت ایمنی و محیط زسیت
• پدافند غیر عامل در نظم سلامت
• سلامت در بلایا و فوریت ها
• اپیدمیولوژی
• گفتار درمانی

رشته های مذکور تعدادی از زیر شاخه های مهندسی بهداشت حرفه ای می باشند که می توان به صورت آکادمیک آنها را ادامه داد. hse نیز یکی از زیر شاخه های این رشته محسوب می شود که علاوه بر تامین ایمنی و سلامت کارکنان در محیط کار به ایمنی محیط کار نیز می پردازد. اچ اس ای خود دارای قوانین و وظایف مختلفی می باشد که رعایت آنها در جهت تکمیل ایمنی و سلامت محیط نقش اساسی را ایفا می کند.

اهمیت بهداشت حرفه ای در مشاغل

یکی از نشانه های سلامت یک جامعه سالم فعالیت مشاغل در بهترین شکل خود می باشد. هر چه حرفه های مختلف در یک کشور به سمت پیشرفته تری هدایت شوند اقتصاد آن کشور نیز دارای قدرت بیشتری خواهد شد. حال برای اینکه بتوانیم شرایط ایجاد یک شغل حرفه ای و مدرن را فراهم کنیم باید به مسائل ایمنی و سلامت کارکنان آن بپردازیم. هر چه ایمنی در کار بیشتر باشد و کارکنان از سلامت روانی و جسمی بیشتری برخوردار شوند قطعاً راندمان کار و پیشرفت آن حرفه در صنعت تسهیل خواهد شد. یکی از تکه های قدرت در این زمینه پاسخ دادن به سوال بهداشت حرفه ای چیست؟ می باشد.

یکی از دلایل پیداش این رشته عدم برقراری ایمنی اشخاص در استفاده از ابزار و ماشین آلات بود. این الگوها و قوانین باعث بوجود آمدن انقلاب عظیمی در صنایع و مشاغل مختلفی شد که روند کارها را بهبود بخشید. بسیاری از مشاغل به دلیل ارتباط با ابزار و ماشین آلات مختلف و همچنین محیط پر خطر کاری نیازمند الگوهایی می باشند تا علاوه بر حفظ سلامتی کارکنان آنها را از لحاظ روانی جهت ادامه کار آماده سازد. یکی از این موارد که برای کارکنان آرامش خاطر ایجاد می کند داشتن بیمه سلامت می باشد. خطرات شغل تراشکاری یکی از مثال های واضح جهت بررسی مخاطرات شغلی می باشد.

وظایف مهندس بهداشت حرفه ای

مهندس بهداشت حرفه ای مانند هر متخصص دیگری دارای وظایفی می باشند که ماهیت شغل و حرفه آنها را مشخص می کند. این وظایف بنابر حضور کارشناس در شغل مربوطه می تواند متفاوت باشد و باید بدانیم وظایف مهندس بهداشت حرفه ای چیست؟ در ادامه به بررسی این وظایف خواهیم پرداخت.

1. نظارت و بازرسی جهت رعایت اصول بهداشتی در محیط کار و ارجاع نکات جهت رفع مشکلات به صورت منظم انجام پذیرد.
2. ریسک های محیط کار بررسی شود و برنامه ریزی جهت رفع آن صورت پذیرد.
3. نظارت مدون جهت رعایت آیین نامه های بهداشتی توسط کارکنان و کارفرمایان انجام شود.
4. بهداشت حرفه ای نیز جهت آموزش نیاز به برگزاری کلاس ها و تهیه انواع بروشور می باشد که باید توسط مهندس بهداشت حرفه ای تهیه و تنظیم شود.
5. در مراکز بهداشتی باید بررسی و اقدامات پیشگیرانه جهت پیشگیری از بیماری طبق برنامه انجام شود.

همانطور که در بالا به تعدادی از وظایف کارشناسان بهداشت حرفه ای اشاره شد نظارت، آموزش و بررسی ریسک پذیری محیط کار از عمده مسئولیت های این افراد می باشد. انجام و رعایت آنها طبق برنامه ریزی در کنار دیگر کارشناسان مانند کارشناسان اچ اس ای تا حد بسیار زیادی از ریسک های موجود در محیط کار می کاهد و ایمنی را برای کارکنان به ارمغان می آورد. یکی از مواردی که در مشاغل مختلف بسیار حائز اهمیت می باشد نکات ایمنی کار در ارتفاع می باشد.

ویژگی های متخصصین بهداشت حرفه ای

متخصصین مشغول در بهداشت حرفه ای باید دارای ویژگی هایی باشند که برای انجام این حرفه توانایی مدیریت، بررسی و اجرای قوانین را داشته باشند. در جهت تکمیل پاسخ به سوال بهداشت حرفه ای چیست؟ باید این ویژگی ها مورد بررسی قرار بگیرند. افرادی که در این شغل مشغول به کار می شوند باید توانایی بررسی و تحلیل ریسک های موجود را دارا باشند و بتوانند به صورت گروهی کارها را پیش ببرند. داشتن روابط عمومی بالا جهت ارتباط با مسئولین و دیگر افراد گروه از ملزومات این شغل می باشد.

از دیگر مواردی که بسیار حائز اهمیت می باشد توانایی مدیریت بحران در شرایط حساس می باشد. اتخاذ تصمیمات مهم در این شرایط طبق قوانین در جهت پیشبرد عوامل کاهش دهنده خطر تاثیر بسزایی دارد. از آنجایی که این افراد در محیط های مختلف مانند صنعت و مراکز درمانی باید مشغول به کار شوند دارا بودن انعطاف پذیری بالا نسبت به تغییر شرایط از ویژگی های این اشخاص می باشد. آگاهی و اطلاع داشتن از موارد مختلف ایمنی مانند نکات ایمنی آتش نشانی در کنار اطلاعات تخصصی بهداشت حرفه ای نیز از دیگر ویژگی های مهندسین بهداشت حرفه ای است.

پرداختن به مسائل ایمنی و سلامت در محیط های کاری به یکی از عوامل مهم در تمامی محیط کاری تبدیل شده است. اهمیت اجرا و نظارت بر آن جهت کاهش استرس و بهبود شرایط کاری برای کارکنان از الزامات مهم در این زمینه می باشد. باید در نظر داشته باشید که عدم رعایت هر کدام از این نکات می تواند موجب توقف در فعالیت مشاغل مختلف شود که این موضوع نشان از اهمیت بالای آن در حفظ ایمنی اصناف مختلف می باشد.