کپسول های آتش نشانی یکی از حیاطی ترین ملزومات هر شرکت، کارخانه و محیط کاری می باشد. انواع کپسول های آتش نشانی از مورد استفاده ترین الزاماتی می باشد که هر صنفی باید آن را مد نظر داشته باشیم. اهمیت این موضوع به حدی بالاست که برای راه اندازی هر شغلی و حتی هر ساختمانی نیاز به تاییدیه اتحادیه ایمنی و آتش نشانی دارید. و این تاییدیه با نصب کپسول آتش نشانی مقدور می باشد. کپسول های آتش نشانی دارای انواع مختلفی می باشند که مناسب برای هر محیطی هستند. با معرفی انواع کپسول آتش نشانی با صنف ایمنی همراه باشید.
کپسول آتش نشانی چیست
انواع کپسول های آتش نشانی محفظه های فلزی می باشند که به صورت استوانه ای شکل هستند. این محفظه از موادی پر شده است که برای خاموش کردن آتش استفاده می شود. محفظه ها باید قابل حمل باشد تا بتوان آن را تا محل حریق حمل نمود. داخل این محفظه های استوانه ای موادی مانند آب، پودر و گاز، دی اکسید کربن یا بیورسال پر شده است . این مواد توسط دریچه ی خروجی آن با فشار بر روی آتش پاشیده می شود. از آنجاییکه حریق صورت گرفته می تواند با مواد مختلفی صورت گرفته باشد می بایست از کپسول مناسب آن استفاده نمود.
بدنه کپسول آتش نشانی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است. هر کدام از این قسمت ها که شامل سیلندر، فشار سنج، دستگیره و پین می باشد وظایفی را دارند که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد.
-
سیلندر کپسول: سیلند همان بدنه اصلی کپسول آتش نشانی می باشند که جنس آنها فلزی می باشند و از مواد داخل آن محافظت می می کند.
-
فشار شنج کپسول: این قطعه که مانومتر نیز نام دارد جهت نمایش فشار ماده داخل کپسول می باشد.
-
دستگیره کپسول: با فشار دادن این قطعه که اهرم نیز نامیده می شود ماده داخل کپسول با فشار بر روی آتش پاشیده می شود.
-
پین کپسول: این قطعه جهت جلوگیری از از باز شدن سهوی و پاشیدن شدن ماده داخل کپسول استفاده می شود. پین به عنوان ضامن بین دستگیره قرار گرفته است.
انواع کپسول آتش نشانی
انواع کپسول آتش نشانی دارای تنوع مختلفی می باشند. تنوع در این کپسول ها می تواند بر اساس وزن، کلاس و مواد تشکیل دهنده داخل آنها متفاوت باشد. هر کدام از آنها بر اساس شرایط متفاوت می توانند عملکرد مخصوص به خود را داشته باشند.
کلاس بندی کپسول آتش نشانی
کپسول های آتش نشانی دارای کلاس بندی می باشند که این کلاس ها بر اساس A, B, C, D, E, F می باشند. تمامی این کلاس بندی ها و تنوع در انواع کپسول های آتش نشانی بر اساس قوانینی می که در رابطه با آشنایی با اچ اس ای HSE می باشند و از قوانین آن پیروی می کنند.
-
کپسول های کلاس A: از این کلاس کپسول های آتش نشانی در مکان هایی استفاده می شوند که مواد قابل اشتعال جامد مانند کاغذ یا چوب در آن قرار دارد. این کپسول ها معمولاً در کارگاه های چوب برای چوب یا ام دی اف استفاده می شود.
-
کپسول های کلاسB: این دسته از کپسول ها برای اطفای حریق مواد اشتعال زایی مانند رنگ و بنزین استفاده می شود. معمولاً از این کپس.ل ها در مکان هایی مانند کار گاه های رنگ و پمپ بنزین استفاده می شود.
-
کپسول های کلاس C: این گروه از کپسول ها مخصوص اشتعال با مواد گازی همچون متان، بوتان و غیره استفاده می شود. کپسول های سری C در جایگاه های مخزن CNG و LPG و همچنین آزمایشگاه ها و کار گاه هایی که با گاز سر و کار دارند قابل استفاده می باشد.
-
کپسول های کلاس D: کپسول های این سری از کلاس ها مناسب برای سوخت مواد فلزی مانند پتاسیم و منیزیم می باشد. استفاده از این کپسول ها در کارگاه های تولید باتری های لیتیمومی و فروش لوازم خانگی لازم می باشد.
-
کپسول های کلاس E: جهت تجهیر اتاق های سرور و مکان هایی که از قطعات الکترونیکی استفاده می شود این کپسول کاربرد دارد.
-
کپسول های کلاس F: این کلاس از کپسول در کارخانه جات تولید روغن و آشپزخانه ها استفاده می شود. زیرا مناسب برای احتراق هایی می باشد که با روغن های آشپزی رخ می دهد.
رنگ بندی کپسول های آتش نشانی
همانطور که گفته شد انواع کپسول آتش نشانی دارای کلاس های متفاوتی می باشند که در بالا به آنها اشاره کردیم. این کپسول ها دارای رنگ بندی نیز می باشند که هر رنگ معنی خاص خود را دارد. این کپسول ها در رنگبندی قرمز، آبی، سبز و آبی فیروزه ای موجود می باشند. در ادامه به انواع رنگبندی آنها اشاره خواهیم نمود.
-
کپسول آتش نشانی آبی فیروزه ای: کپسول هایی که حاوی مواد بیورسال می باشد در این دسته از رنگ بندی قرار میگیرند. این کپسول ها سازگار با محیط زیست می باشد.
-
کپسول آتش نشانی سبز: کپسول های آتش نشانی حاوی بایوفوم به رنگ سبز هستند.
-
کپسول آتش نشانی قرمز: این کپسول ها که بیشتر دیده می شوند حاوی پودر، گاز و دی اکسید کربن می باشند.
-
کپسول آتش نشانی آبی: این کپسول ها از آب و گاز پر شده اند و در منازل و محل کار قابل استفاده می باشند. که می توانید از رسته تجهیزات آتش نشانی ساختمان بهره ببرید.
محتویات انواع کپسول آتش نشانی
انواع کپسول های آتش نشانی در هر کلاس و رنگ بندی شامل محتویاتی می باشند که کاربرد خاص خود را دارند. هر کدام از این مواد برای خاموش کردن حریق های متفاوتی استفاده می شود. آتش سوزی به صورت کلی یک ظاهر دارد اما در باطن موادی که باعث اشتعال آن شده است بسیار پر اهمیت می باشد تا بتوان از کپسول مورد نظر استفاده نمود.
-
کپسول آتش نشانی مواد شیمیایی خیس: این کپسول آتش نشانی که برای آتش سوزی موادی مانند چرم یا روغن آشپزخانه می باشد مورد استفاده قرار میگیرد. مواد حاوی این کپسول از مواد شیمیایی خیس می باشد.
-
کپسول آتش نشانی بیورسال: این کپسول حاوی موادی طبیعی می باشد و برای محیط زیست آسیبی ندارند. از این کپسول نیز هم برای مواد خشک استفاده می شود و هم برای مواد مشتعلی مانند بنزین قابل استفاده می باشند.
-
کپسول آتش نشانی فوم: مایع تشکیل دهنده آن کف می باشد و در دسته کلاس A و B قرار می گیرند. از این کپسول برای آتش سوزی هایی که به دلیل جریان الکتریسیته می باشد توصیه نمی شود.
-
کپسول آتش نشانی آب و گاز: از این کپسول می توان در منازل استفاده نمود. این کپسول برای احتراق هایی که منشا جامد مانند چوب دارند مناسب می باشد. گاز استفاده شده در این کپسول نیتروژن می باشد و خطری برای افراد ندارد.
-
کپسول آتش نشانی CO2: این کپسول آتش نشانی یکی از پرکاردترین کپسول ها می باشد و همچنین برای آتش سوزی هایی که منشاء الکتریکی دارند می تواند بسیار موثر باشد.
-
کپسول آتش نشانی پودری: اگر با آتش سوزی هایی که منشا الکتریکی، بنزین یا رنگ دارد می توانید از این کپسول استفاده نمایید. این کپسول همچنین حاوی گاز دی اکسید کربن می باشد که باعث پاشش زیاد آن می شود.
عملکرد سیلندهای کپسول آتش نشانی
انواع کپسول های آتش نشانی می توانند به روش های مختلفی قابل استفاده باشند. البته طریقه استفاده از آنها بستگی به نوع آنها دارد. روش های استفاده یکی به صورت واژگون می باشد و دیگری به صورت مستقیم است. کپسول هایی وجود دارند که یک دستگیره تاشو در انتهای سیلندر آن قرار گرفته است. در استفاده از این کپسول ها برای اطفاء حریق حتماً آن را باید واژگون کنیم تا با فشار کافی مواد داخل آن با فشار خارج بشوند. دیگری کپسولی می باشد که به صورت مستقیم از آن استفاده می شود و برعکس نوع قبلی نیازی به واژگون کردن آن ندارد.
کپسول های آتش نشانی باید در محل مناسبی قرار بگیرند تا طبق پروتکل های HSE بهترین عملکرد خود را داشته باشند. ارتفاعی که باید کپسول آتش نشانی تعبیه بشود باید بین یک تا یک و نیم متر از زمین فاصله داشته باشد که این موضوع به وزن آنها مرتبط می شود. محل قرار گیری آنها باید در نزدیکی ورودی ها و خروجی ها باشد. جهت استفاده بهتر و مشاوره کامل می توانید از اصناف مورد تایید اتحادیه ایمنی که تحت نظارت هیئت مدیره اتحادیه ایمنی می باشد استفاده نمایید.